For english scroll down
Krzysztof „Leon” Dziemaszkiewicz (ur. 15 lipca 1963 w Lipianach) – performer, choreograf, twórca obiektów i form przestrzennych.
Życiorys
W latach 1970 – 1978 uczęszczał do szkoły podstawowej nr 3 w Pyrzycach, a następnie do miejscowego liceum ogólnokształcącego (1978 – 1982)[1]. W 1982 roku Krzysztof „Leon” Dziemaszkiewicz rozpoczął studia na Wydziale Ekonomiki Produkcji Uniwersytetu Gdańskiego (kierunek: Planowanie i Finansowanie Gospodarki Narodowej), które ukończył w 1986 roku (zaliczone 1,5 semestru).
W czasie studiów brał aktywny udział w artystycznym życiu studenckim, szczególnie sopockim, ponieważ wówczas mieszkał w Domu Studenckim nr 7 przy ulicy Armii Krajowej 111 w Sopocie. Dziemaszkiewicz związany był z kultowym Klubem „Łajba” w Sopocie, gdzie koncertowały takie alternatywne zespoły, jak np. Biafro Larry’ego OK Ugwu[2]. Przy Akademickim Centrum Kultury UG, działał Akademicki Ośrodek Teatralny, zlokalizowany również przy klubie studenckim „Łajba”. W latach 1984 – 1986 kierownikiem AOT został Marek Gałązka[3], który powołał Teatr UG „Warunkowy”. 27 listopada 1984 roku odbyła się premiera spektaklu w reżyserii Gałązki pt. „Nie dokończone fragmenty”, w którym Krzysztof Dziemaszkiewicz wystąpił w roli Karnaka[4]. W tym czasie Dziemaszkiewicz realizował liczne happeningi i akcje uliczne, m.in. spektakl „Tak zwana ludzkość w obłędzie czyli krótka rzecz o erotyzmie” na podstawie S.I. Witkiewicza z Mirosławem Pawlikiem[5].
23 kwietnia 1986 roku w auli 037 Uniwersytetu Gdańskiego odbyła się akcja inaugurująca działalność Tranzytoryjnej Formacji Totart pt. „Miasto – Masa – Masarnia”, w której Krzysztof „Leon” Dziemaszkiewicz wziął aktywny udział jako męska część „Pary z Napadami Histerii”[6].
W latach 1986 – 1988 Dziemaszkiewicz współpracował z Mirosławem Judkowiakiem[7] związanym z Poradnią Zdrowia Psychicznego w Gdyni, przy której działa Klub Miłośników Sztuki, założony przez dr hab. n. med. Magdalenę Tyszkiewicz[8]. W 1986 roku w Akademickim Klubie Politechniki Gdańskiej „Kwadratowa” odbyła się premiera spektaklu „Christophelia Gloria” Mirosława Judkowiaka z udziałem m.in. Dziemaszkiewicza. Kolejny pokaz miał miejsce 29 lub 30 listopada tego samego roku w ramach XXX Spotkań Jesiennych w gdańskim Klubie Studentów Wybrzeża „Żak”[9]. W 1987 roku, aby uniknąć zasadniczej służby woskowej, Krzysztof „Leon” Dziemaszkiewicz spędził jeden miesiąc na Oddziale Psychiatrycznym Wojewódzkiego Szpitala Psychiatrycznego w Gdańsku.
W latach 1987 – 1995[10] związany był z Teatrem Ekspresji, w którym był tancerzem i asystentem choreografa i reżysera Wojciecha Misiuro. Brał udział we wszystkich realizacjach scenicznych i filmowych teatru oraz w festiwalach krajowych[11] (m.in. Warszawskie Spotkania Teatralne, Łódzkie Spotkania Baletowe, Spotkania Teatru Wizji i Plastyki w Katowicach, Festiwal Teatru Otwartego we Wrocławiu), jak również w tych zagranicznych (Edynburg, Szkocja, 1992; Spoleto Festival, USA, 1992; Włochy, 1993; Istambuł, Turcja, 1994)[12]. Natomiast w latach 1995 – 1999 nadal współpracował z Teatrem Ekspresji, nie będąc już oficjalnym członkiem zespołu. „De Aegypto – opera egipska” to tytuł spektaklu telewizyjnego w wykonaniu Teatru Ekspresji Wojciecha Misiuro w reżyserii Jolanty Ptaszyńskiej, wyprodukowanego przez Studio Form Telewizyjnych II programu Telewizji Polskiej w 1995 r.[13]. Dziemaszkiewicz był tancerzem oraz asystentem reżyserki filmu.
Ze S.F.I.N.K.S., czyli Sopockim Forum Integracji Nauki, Kultury i Sztuki, Krzysztof „Leon” Dziemaszkiewicz związany jest od początku, czyli 1991 roku, kiedy odbyła się pierwsza impreza – „Bal na gruzach”[14]. Dziemaszkiewicz nieprzerwanie współpracuje z grupą artystek i artystów skupiających się wokół „Sfinksa”, biorąc udział w ich projektach artystycznych. W tym czasie „Leon” stworzył choreografie dla sfinksowych pokazów mody, happeningów, przedstawień i innych projektów (m.in. „Dni Sopotu w Berlinie”, „Sfinksowski Poloński Paradski-Varsovia Galopka”, „Świątynia Sztuk Wszelkich”). W 2010 roku grupa związana z Forum opuściła siedzibę przy ulicy Mamuszki 1, kontynuując swoją działalność[15]. Obecnie w tym budynku znajduje się klub Sfinks 700, z którym okazjonalnie współpracuje Krzysztof „Leon” Dziemaszkiewicz[16].
Nieprzerwanie od 1995 r. Krzysztof „Leon” Dziemaszkiewicz prowadzi autorski Teatr Patrz Mi Na Usta, w którym pełni rolę reżysera, choreografa i tancerza[17]. Ideą teatru jest kolektywne działanie. Wśród artystek i artystów współpracujących z teatrem znajdują się: Bożena Eltermann (Teatr Cynada), Marek Kakareko, Anna Steller (Good Girl Killer) i Bożena Zezula (LipZezRew) oraz Milena Czernik (LipZezRew), Magdalena Jędra (dawniej Plastique Dod, obecnie Good Girl Killer), Jacek Krawczyk (Teatr Okazjonalny), Magda Frąckiewicz, Krzysztof Czerny, Przemek Szalecki, Krystian Wołowski. Wyróżniającą cechą przedstawień Teatru jest ich interdyscyplinarności łącząca elementy tańca, performance, muzyki i sztuk wizualnych. Istotnym wątkiem poruszanym w spektaklach jest „płynność tożsamości płciowej”, która jest stale modyfikowana i ulega metamorfozie, wpisując się w estetykę queer[18]. Początkowo Teatr Patrz Mi Na Usta działał w Gdańsku, a od 1997 roku po przeprowadzce Dziemaszkiewicza do Niemiec – w Berlinie[19].
Okazją do podróży do Berlina był casting prowadzony przez Teatr „Moving M3”[20], który Dziemaszkiewicz wygrał i wkrótce rozpoczął współpracę z Teatrem jako performer, choreograf i reżyser, działając w jego strukturach w latach 1996 – 1999. Jak wspomina założycielka Teatru Astrid Alexa Volker:
„W ciągu pierwszych kilku lat po upadku muru berlińskiego wiele budynków w dzielnicy Berlin-Mitte było pustych i nieużywanych. To dało mojej grupie teatralnej MOVING M3 możliwość pracy przy produkcjach dla nietuzinkowych miejsc, np. B. do Lindentunnel obok teatru Maxim Gorki lub do U + S-Bahnhof Warschauer Brücke. Wszystkie z nich były niedostępne dla publiczności. W tym czasie Berlin-Mitte był centrum przyciągania międzynarodowej sceny artystycznej, która ukształtowała moją grupę teatralną MOVING M3 i mnie. Dzięki bliskiej współpracy ze specjalistami teatralnymi z Austrii, Szwajcarii, Anglii, Belgii, Francji, Hiszpanii, Brazylii, USA i Polski odniosłam trwałe korzyści zarówno osobiste, jak i artystyczne”[21].
Krzysztof „Leon” Dziemaszkiewicz był choreografem pierwszej sztuki przygotowanej przez grupę teatralną „Babcia Zosia” (1998), która powstała z inicjatywy Wojciecha Stamma aka Lopez Mauser. Zespół stanowili: aktorzy – Krzysztof „Leon” Dziemaszkiewicz, Wojciech Stamm (Lopez Mausere), Leszek Oświęcimski, Roman Lipski, Andrzej Fikus „Filet”, scenograf – Roman Lipski, oraz autorka kostiumów – Lidia Visconti.
„Wystrój sceny przenosi nas w sielankowy krajobraz polskiej wsi sprzed pierwszej wojny światowej, dziadek przed domkiem siedzi i medytuje, ptaszki pięknie śpiewają. Tylko trochę za głośno, zbyt przesadnie i technicznie te ptaszki świergocą, jakby chciały zagłuszyć wszelkie wątpliwości co do tego, że mamy tu z idyllą do czynienia. Dziadkiem siedzącym na ławeczce przed domkiem, smutnym i zamyślonym, jest sam Lopez, wcale nie przebrany, w kurtce, jakby grał samego siebie… W cywilu tym dramaturg okropnie będzie się pocił, wywijając wraz z ucharakteryzowanymi na polskich wieśniaków Romanem i Filetem tańce ludowe”[22].
W latach 2004 – 2012 Dziemaszkiewicz, jako choreograf i performer, współpracował z niemiecką artystką polskiego pochodzenia Mariolą Brillowską, z którą zrealizował szereg projektów multimedialnych[23].
Od 2013 roku Krzysztof „Leon” Dziemaszkiewicz bierze aktywny udział w alternatywnych i efemerycznych akcjach odbywających się w Berlinie i jego okolicach (m.in. Trash Era[24], Pornceptual, Liber Null).
Od 2016 roku zainteresowania artystyczne Krzysztofa Dziemaszkiewicza skupiają się na projektowaniu obiektów z materiałów pochodzących z recyclingu. Realizuje instalacje i formy przestrzenne w technice „tape-art”[25].
Prywatnie Krzysztof „Leon” Dziemaszkiewicz związany jest z artystą Manfredem Thierrym Muglerem[26].
Opracowała: Aleksandra Grzonkowska
Fotografia: Narodowa Drag Queen, Warszawa 2006. Autor: Przemysław Szalecki
Tekst powstał w ramach 14. Edytonu organizowanego przez Kolektyw Kariatyda.
* * *
Krzysztof “Leon” Dziemaszkiewicz (born 15 July 1963 in Lipiany) is a performer, choreographer and creator of spatial objects and forms.
Biography
In the years 1970 – 1978 Krzysztof “Leon” Dziemaszkiewicz attended primary school No. 3 in Pyrzyce and continued his education in secondary school in the same town (1978 – 1982)[1]. In 1982 Dziemaszkiewicz enrolled at the Faculty of Production Economics at the University of Gdańsk (field of study: National Economy Planning and Funding). After completing a semester and a half, he finished his studies in 1986.
As a student he was actively involved in youth artistic activities, especially the ones happening in Sopot, since at that time he lived in the city, in Dormitory No. 7 at Armii Krajowej 111. Dziemaszkiewicz was affiliated with the iconic Sopot club Łajba, which was a venue for alternative bands such as Biafro, fronted by Larry OK Ugwu[2]. The club was located very close not only to Akademickie Centum Kultury UG (“Academic Culture Centre of the University of Gdańsk”) but also to Akademicki Ośrodek Teatralny (“Academic Theatrical Centre”) . In the years 1984 – 1986 the head of AOT was Marek Gałązka [3], who formed University Theatre Warunkowy. On 27 November 1984 the centre hosted the premiere of a Gałązka-directed play titled “Nie dokończone fragmenty” (“Unfinished parts”), featuring Krzysztof Dziemaszkiewicz as Karnak[4]. During that time Dziemaszkiewicz performed numerous happenings and street campaigns, including a play titled “Tak zwana ludzkość w obłedzie czyli krótka rzecz o erotyzmie” (“The so-called humanity in madness – brief thoughts on eroticism”), based on S.I. Witkiewicz and in cooperation with Mirosław Pawlik[5].
On 23 April 1986 at the Auditorium 037 of the University of Gdańsk, Tranzytoryjna Formacja Totart began their activity with a campaign titled Miasto – Masa – Masarnia, in which Krzysztof “Leon” Dziemaszkiewicz played the male part of “Para z Napadami Histerii” (“A couple with hysteria fits”)[6].
In the years 1986 – 1988 Dziemaszkiewicz cooperated with Mirosław Judkowiak[7] associated with the Mental Health Clinic in Gdynia, which has also been the meeting place for Klub Miłośników Sztuki (“Art Lovers Club”), founded by Magdalena Tyszkiewicz, MD, PhD[8]. In 1986 Dziemaszkiewicz performed in a play called “Christophelia Gloria”, directed by Judkowiak and premiered in the Academic Club of the Gdańsk University of Technology Kwadratowa. The next performance of the play took place on 29 or 30 September of the same year as a part of XXX Spotkania Jesienne (30th Edition of the Autumn Meetings) in the Gdańsk Students of the Coast Club Żak[9]. In 1987, in order to avoid military service, Krzysztof “Leon” Dziemaszkiewicz spent one month in the psychiatric ward of the Provincial Psychiatric Hospital in Gdańsk.
In the years 1987 – 1995[10] he was affiliated with Teatr Ekspresja, where he was a dancer an assistant of a choreographer and director Wojciech Misiuro. Dziemaszkiewicz participated in all stage and recorded shows in the theatre, as well as festivals, both in Poland[11] (including Warsaw Theatre Meetings, Łódź Ballet Meetings, Meetings of the Visual and Plastic Arts Theatre in Katowice, the Open Theatre Festival in Wrocław) and abroad (Edinburg, Scotland, 1992; Spoleto Festival, the United States, 1992; Italy, 1993; Istanbul, Turkey, 1994)[12]. Although in the years 1995 – 1999 he still cooperated with Teatr Ekspresja, he was no longer an official member of the group. De Aegypto – opera egipska (“Egyptian Opera”) is the title of a TV play performed by Misiuro’s Teatr Ekspresja, directed by Jolanta Ptaszyńska, produced by Studio Form Telewizyjnych (“Studio of Television Forms”) of the second channel of Polish Television in 1995 [13]. Dziemaszkiewicz was involved as a dancer and assistant of the director.
Krzysztof “Leon” Dziemaszkiewicz has been involved with S.F.I.N.K.S. ( Sopockie Forum Integracji Nauki, Kultury i Sztuki – “Sopot Forum of Integration of Science, Culture and Art”) from the very beginning, namely since the first meeting in 1991 – “Bal na gruzach” (“A party on rubble”)[14]. Dziemaszkiewicz has been continuously working with a group of artists related to “Sfinks”, participating in their artistic projects. Over the years “Leon” has created choreographies for “Sfinks” fashion shows, happenings, plays and other projects (including “ni Sopotu w Berlinie”, “Sfinksowski Poloński Paradski-Varsovia Galopka”, “Świątynia Sztuk Wszelkich”). In 2010 the group associated with the Forum left its headquarters at Mamuszki 1 and pursued further artistic projects[15]. Currently the building houses club Sfinks 700, which Dziemaszkiewicz occasionally cooperates with[16].
Since 1995 Krzysztof “Leon” Dziemaszkiewicz has been leading his own theatre called Patrz Mi Na Usta (“Look at my lips”), where he works as a director, choreographer and dancer[17]. The central idea of the theatre is collective action. The artists associated with the theatre include: Bożena Eltermann (Teatr Cynada), Marek Kakareko, Anna Steller (Good Girl Killer) i Bożena Zezula (LipZezRew) oraz Milena Czernik (LipZezRew), Magdalena Jędra (formerly Plastique Dod, now Good Girl Killer), Jacek Krawczyk (Teatr Okazjonalny), Magda Frąckiewicz, Krzysztof Czerny, Przemek Szalecki, Krystian Wołowski. The most distinctive feature of plays in the theatre is their interdisciplinarity, combining dance, performance, music and visual arts. A key theme addressed in performances is the “fluidity of gender identity”, which is constantly modified and undergoes a metamorphosis, fitting into queer[18] aesthetics. Patrz Mi Na Usta originally operated in Gdańsk, and later, since Dziemaszkiewicz moved to Germany in 1997 – in Berlin[19].
Dziemaszkiewicz decided to travel to Berlin because of a casting organised by theatre Moving M3[20]. He eventually won and subsequently started cooperating with the theatre as a performer, choreographer and director, participating in its activities in the years 1996 – 1999. Astrid Alexa Volker, the founder of the theatre, recalls:
“During the first years after the fall of the Berlin Wall, many buildings in the Berlin-Mitte district were vacant and unused. This gave my theatre group, Moving M3, an opportunity to work on productions in extraordinary places, such as B. to Lindentunnel next to the Maxim Gorki Theatre or U + S-Bahnhof Warschauer Brücke. All of them were unavailable for the audience. At that time Berlin-Mitte was attracting many representatives of international art scene, which shaped both Moving M3 and me. Mutual cooperation with theatre specialists from Austria, Switzerland, England, Belgium, France, Spain, Brasil, the United States and Poland gave me a lot, personally and artistically”[21].
Krzysztof “Leon” Dziemaszkiewicz was the choreographer of the first play prepared by a theatre group Babcia Zosia (1998), created on the initiative of Wojciech Stamm aka Lopez Mauser. The group consisted of: actors – Krzysztof “Leon” Dziemaszkiewicz, Wojciech Stamm (Lopez Mausere), Leszek Oświęcimski, Roman Lipski, Andrzej Fikus “Filet”, stage designer – Roman Lipski and costume designer – Lidia Visconti.
“The stage decoration takes us into an idyllic scenery of Polish countryside prior to the First World War, there is an elderly man sitting in front of the cottage and meditating, while birds are singing their beautiful melodies. But the sound is too loud, these birds sing too excessively and technically, as if they wanted to drown out any uncertainty about this idyll we’re experiencing. The man sitting on the bench, sad and lost in thought, is played by Lopez himself, who did not even change clothes. He’s wearing a jacket, as if he performed as himself… These casual clothes will make the playwright sweat while performing Polish folk dance with Roman and Filet, both made to look as Polish peasants”[22].
In the years 2004 – 2012 Dziemaszkiewicz cooperated as a choreographer and performer with a German artist of Polish origin Mariola Brillowska, with whom he implemented numerous multimedia projects[23].
Since 2013 Dziemaszkiewicz has been actively involved in alternative and ephemeral activities in Berlin and local areas (including Trash Era[24], Pornceptual, Liber Null).
Starting from 2016, his artistic interests have been focused on designing objects made of recycled materials. He has been producing installations and spatial forms in the style of tape-art[25].
Krzysztof “Leon” Dziemaszkiewicz is in a relationship with artist Manfred Thierry Mugler[26].
Translation: Adam Podsiebierski
Photo: National Drag Queen, Warsaw 2006. Author: Przemysław Szalecki
The text was written as part of the 14th Edyton organized by Kolektyw Karyatyda.
Przypisy / Footnotes
Twórczość / Oeuvre
Autor obiektów i form przestrzennych / As author of spatial objects and forms
2016 – obecnie / present
Współpraca z Mariolą Brillowską / Cooperation with Mariola Brillowska
2004 – 2012
Teatr Babcia Zosia, Berlin
Teatr Moving M3, Berlin
1996 – 1998 (spektakle we współpracy z Astrid Alexy Volker, założycielką teatru)
Teatr Patrz Mi Na Usta
1995 – obecnie / present
S.F.I.N.K.S.
1991 – obecnie (wybrane spektakle i happening) / present (selected plays and a happening)
Teatr Ekspresji
1987 – 1995 (do 1999 – gościnnie) / (including guest performances until 1999)
Nagrody / Awards
